CÂU CHUYỆN THƠ VĂN XUÔI (5)
CÂU CHUYỆN THƠ VĂN XUÔI (5)
CÂN ĐO NHÀ THƠ.
( Hài sao cân đo bọn làm thơ / Khó hơn định giá một giấc mơ
…).
Ai cân đo được nhà thơ? Nhiều nữa là đằng khác, xem bài khắc
rõ …
1. Sốc chút nà. “Gửi V.B” giải thưởng thơ Hội nhà văn Hà Nội
năm 2007 không tự gây “bão” dư luận. Nhà thơ T. khi đối sánh tập thơ mình, cũng
được giải thưởng thơ của Hội nhà văn TP HCM cùng năm với “Gửi V.B” đã có một bài
trả lời phỏng vấn, đăng mạng : “Thơ tôi chuyên nghiệp hơn thơ Phan Thị Vàng Anh”.
Chú ý hai chữ “chuyên nghiệp” … của dân thơ nhá! (*).
Lạm bàn về các giải thưởng thơ … là điều lâu nay người ta
nói nhiều. Hầu như giải thưởng của Hội nhà văn … luôn có được những phản hồi
khá gay gắt. Không ít giải trao cho thơ, người được giải từ chối hay sau phản
ảnh của công luận, dư luận Hội nghề nghiệp ... Ban tổ chức đã phải thu hồi giải
thưởng. Giải thưởng nào thì có Hội đồng hay Ban giám khảo cùng các tiêu chí …xét
giải riêng có. Điều tiếng bấy nay lại nằm ở sự minh bạch: công khai các tác
phẩm dự thi, quy trình chấm và kết luận chính thức cùng đánh giá, nhận xét của
Hội đồng với mỗi thứ hạng đạt được. Chỉ với các yêu cầu ngay trên đây, giải thơ
trao cho tập “Gửi V.B” của P.T V.A. “ăn đứt” giải thơ cho T.(**)
Mở rộng sang các lĩnh vực khác của xã hội, Ngân hàng với Đại
học người ta còn “đặt/để” các tiêu chí để phân loại hay xếp hạng kia mà. Để
thật rõ A hơn B hay C hơn D thế nào thì cần đọc cùng soát xét từng tiêu chí …
của tổ chức đã thực hiện. Thứ hạng đó cung cấp một góc nhìn hay lượng giá … các
đối tượng theo mục đích của người tổ chức, có giá trị để chúng ta tham khảo là chính.
Các gameshow truyền hình, cuộc thi hoa hậu … cũng có “giá trị” trong mục đích
tổ chức riêng nó . Trong đó, tính giải trí, sự hấp dẫn luôn được đề cao nhằm
thu hút người xem, hay đấy là mục tiêu nhà tổ chức nhằm đẩy con số rating ngất
ngưỡng để thu lợi từ quảng cáo hay từ các nhà tài trợ gameshow.
Cân đo … là việc có thể làm, cứ thế mà làm song nhớ cho phải
chấp nhận một độ V. ( vênh – chữ tôi nghĩ ra nhá) luôn có. V to V nhỏ vò vẻ hay
voi … thì cứ là V. thôi!
2. Tôi quay lại câu chuyện đời mình. Câu chuyện thơ văn xuôi
với tôi có thể gọi như thế, được chứ.
Trước tiên người đọc cần xác tín với AT tôi điểm này. So
sánh hay đối sánh … là một việc làm luôn có của con người khi bắt gặp (ít nhất)
hai đối tượng/hiện tượng. Con chó nhỏ thường vẫn được cho là dễ thương hơn chú Bergiê
răng nanh to kềnh chứ. Ánh trăng ngày rằm luôn sáng đẹp hơn các ngày trước đó …
Nó tồn tại trong vô thức, tức ngay cả khi chúng ta không hề nghĩ tới việc so
sánh nọ kia này khác.Trong loạt bài CCTVX đã giới thiệu. người đọc thấy có hai
quan điểm hai cảm nhận ban đầu về thể loại TVX; có được link “chia sẻ” tác phẩm
thơ của hai con người đó … Nếu sự đọc “có nghề”, tức yêu cầu cao hơn đọc biết
đọc chơi … nhá, người đọc tự động “mở” hay làm thêm các việc sau : tìm kiếm nội
dung liên quan, ghi chép lại ít nhiều cái đọc thấy, nghĩ ngợi hay viết ra giấy
suy nghĩ của mình … Với người đọc có khả năng thơ, họ có thể “thử” sáng tác TVX
theo cảm nhận đúc rút được của cá nhân mình! Họ chắc chắn rồi sẽ có một quyết
định “đi” theo hướng sáng tạo TVX nào: DKM hay AT tôi! Và như thế, họ đã qua “bước”
so đọ hay cân đo nhà thơ rồi đó.
3. AT tôi "đọ" sao với nhà thơ Dương Kiều Minh ?
Đây chỉ nói trong quan niệm và Thơ VX của
hai cá thể này(***). Tiêu chí do tôi chọn, bạn đọc xem thế nào nhá :
- Bài thơ đầu tiên/tay : là thơ VX. Đến nay AT tôi vẫn hay dùng/sáng
tác với hình thức thể loại này ( nhà thơ DKM thì không, hay có thể nói ông đã
dừng đã ngưng đã thôi không làm TVX sau quãng năm 2010. Hai tập thơ xuất bản
cuối đời của ông quay lại hình thức ban đầu khi làm thơ – không phải TVX).
- Gia sản Thơ VX cả hai nhìn chung đều trung thành với quan
niệm thơ VX mỗi cá nhân đã phát biểu. Thơ sáng tác AT tôi qua từng năm có bước
tiếp nối thể loại thơ này, dù không liên tục hay đạt số lượng lớn… do cuộc sống
và cả công việc không “chuyên biệt” với văn chương. Còn nói riêng về đề tài thì
thơ … viết/dùng trong lĩnh vực tài chính chứng khoán … hiệu quả công việc kịp thời
lắm lắm ( xem loạt Ba dòng trên “miếng lót ly” của Facebook; cùng rất nhiều
mảng miếng của thơ VX xen trong các bài viết khác cho thị trường chứng khoán
hàng ngày tường Facebook này : https://www.facebook.com/NaKVinabull).
Tôi đang dự phần bằng thơ, qua hình thức thơ VX ngày một gần với cuộc sống đời thường
hơn. ( rất khác với nhiều người làm thơ VX, đi sâu vào bản thể cá nhân … rời xa
thực tại cuộc sống khiến thơ đọc không dễ gì hiểu được – không hiểu thì làm sao
cảm nhận thơ?).
- Nếu phải “thuyết phục” bạn đọc nói chung bằng thơ thì đây
là khổ/đoạn thơ AT tôi xin được “cân đo” với thơ VX ông DKM nhá :
” Tỉ như khi tôi nói: Tôi yêu cuộc sống vô ngần. Yêu từ ngón
cái bàn chân. Có người thuận chân phải, tôi riêng tin dùng chân trái. Đêm tối
co lên lột truồng bạn tình …”.
Còn trọn vẹn một tác phẩm thơ, có thể xem hai bài “Nghĩ về
thơ”. (Trích trong tập thơ “Bài ca cuộc sống” – đăng trong blog thơ cá nhân
tôi).
3+1 “Con gái ( hay trai) nhá. Cháu nặng 3 ký lô, dài 49,5 centimet
…” Thông báo của bà mụ hay nữ hộ sinh sau ca đỡ đẻ trong ngày với sản phụ đang
nằm dài trên bàn sinh. Số lượng người có thể cân đo (những) nhà thơ chúng ta
xét ra là con số không hề nhỏ. Trừ khi tên nhà thơ … nào đó không phải là người
thì mới không cân đo được thôi!
Ờ, khôi hài nhỏ xíu đặt trước đầu bài viết này thế thôi. Làm
gì ... không phải là người mà làm thơ được chứ. Song bạn đọc nhớ cho các thông
số về chiều cao cân nặng này thay đổi qua thời gian. Tức giá trị hay sự lượng
giá giữa hai cá thể nhà thơ nói trên đây, từ thưở sơ sinh đến lớn rồi già chết
… sẽ có nhiều biến số khác nữa.
----------------------- Chú thích bài viết --------------
(*) Sau ý kiến T. Hội nhà văn VN có tổ chức một bàn
tròn, nhiều bài viết đăng tải thấy trên các trang mạng văn chương lắm: “
Về tính chuyên nghiệp của văn chương Việt Nam”.
(**) Trích kết luận của HĐ chấm giải Hội nhà văn Hà Nội cho
tập thơ Gửi V.B:
Vượt qua Ngày rất dài của Đoàn Mạnh Phương và Thế giới không
còn trăng của Nguyễn Trọng Tạo, Gửi VB cũng giành 7/10 phiếu bầu và được nhận
xét: “Ngắn gọn và chất lượng là một chủ kiến. Giản dị đến mức tối giản là một
quan niệm. Tìm tòi, không bằng lòng với những gì sẵn có của thơ là một ý thức,
được chuyển hóa thành tác phẩm. Ngôn ngữ tiết chế, chính xác, cảm xúc được huy
động đủ độ, cấu trúc thơ đôi khi được làm mới một cách bất ngờ nhưng không sa
vào khiên cưỡng. Có một vài ý kiến mong chờ thơ Phan Thị Vàng Anh có thêm sức
nặng của ý thức công dân. Nhưng mặt khác cũng phải thấy rằng cái riêng tư trong
thơ chị không mỏng manh mà đủ sức gây rung động và tạo ra những cảm xúc mạnh”.
Giải thưởng thơ 2017 của Hội nhà văn TPHCM mới đây vẫn lặp
lại những khiếm khuyết cũ. Chỉ công bố tên tác giả tập thơ … mà không hề có
nhận xét thế nào.
(***) Trong sách “Tuyển thơ Văn xuôi …” đã nói trong nhiều phần
của bài viết Câu chuyên TVX này có in kèm các quan điểm về thơ văn xuôi của nhiều
tác giả hay người viết khác. Chỉ là số đông này không có “sản phẩm” TVX để đối
sánh.